#historiaMZ

Polos restos arqueolóxicos atopados, podemos dicir que os primeiros mazaricáns dos que temos noticia, viviron por estas terras fai catro mil cincocentos anos aproximadamente. Na zona de Corbeira, en Mámoas, en Val, en na Legua de Beba, na Picota…, localízanse os primeiros restos da humanización de Mazaricos. Son os chamados dólmenes ou mámoas, na súa maioría sen excavar, excepto o de Parxubeira en Corbeira, que nos aportou datos moi interesantes sobre aqueles tempos.

Na época castrexa, fai dous mil cincocentos anos, son moitos os asentamentos dos que atopamos restos: Monte Aro, Castro de Beba, Lugarnovo, Castrarón, Agrís, Montellos, Recarea, Enxilde, Chacín…, que demostran unha rápida humanización e urbanización do territorio.

A romanización, fai dous mil anos, deixou importantes restos, tanto na enxeñería, pontes, calzadas…, como no aspecto social. O descubrimento de lápidas funerarias en Chacín e San Cosme, é a proba de que esta zona era de gran interese.

No medievo atopamos as primeiras fontes escritas (siglo IX); e así, Coiro aparece nomeado como “Courio” nunhas donacións feitas polo conde Alvito. Tamén atopamos referencias documentais sobre a existencia no siglo XIV, en Arcos, do castelo de Peñafiel, propiedade de Alfonso Suárez de Deza. Ademais da nobleza, a Igrexa era a grande propietaria das tierras e facendas, aforadas aos labradores por unha renda anual, normalmente unha parte das colleitas. 

En la Edad Moderna se introdujeron los cultivos del maíz y de la patata, renovándose grandes zonas de monte. Estos dos productos supusieron un importante avance económico y social, siendo aún hoy parte fundamental de nuestra dieta alimenticia.

Durante la Guerra de Independencia, el 12 de abril de 1809 nuestros antepasados se enfrentaron a los franceses en Ponteolveira, para impedirles cruzar el puente. Los franceses, más y mejor armados, vencieron y como represalia decapitaron a los dirigentes, los curas de Mazaricos y Colúns, en A Picota. 

En el año 1836, con la abolición definitiva de los señoríos y de su organigrama administrativo, nace MAZARICOS como ayuntamiento. Un ayuntamiento que aunque cambió muchas veces de capital, su territorio no varió desde la hora de su creación.

Durante buena parte del siglo XIX y la primera mitad del XX, se produjeron las grandes migraciones a América, que, entre otras cosas, lograron, con su importante flujo de dinero, redimir los foros, conquistando nuestros labradores la propiedad completa de la tierra que venían trabajando desde hace siglos. El cambio de orientación de la emigración en los años sesenta, ahora a Europa, supuso un importante ahorro que mayoritariamente fue invertido en la transformación de una agricultura y ganadería atrasada y de subsistencia, en otra más adelantada y especializada en la producción de leche y carne.